Bezsenność to problem, który dotyka coraz większej liczby osób na całym świecie. Zaburzenia snu mogą poważnie wpłynąć na jakość życia, prowadząc do zmęczenia, zaburzeń koncentracji i problemów zdrowotnych. Jak poradzić sobie z bezsennością i wrócić do normalnego funkcjonowania?
Można wyróżnić:
Ze względu na czas trwania wyróżnia się też:
W pierwszej kolejności warto zastanowić się nad przyczyną bezsenności, do której mogą prowadzić zarówno czynniki fizyczne, jak i psychiczne. Choroby somatyczne, takie jak nadczynność tarczycy, przerost prostaty, zespół niespokojnych nóg czy niewydolność serca, często są powodem zaburzeń snu. Zła higiena snu również może wpływać negatywnie na nocny odpoczynek. Inne przyczyny bezsenności mogą wynikać z zaburzeń lękowych, depresji, nadmiernego stresu, a także innych zaburzeń psychicznych, takich jak nerwica czy schizofrenia. W razie wątpliwości warto udać się do psychiatry, który pomoże zdiagnozować problem.
Objawy bezsenności mogą być różnorodne i obejmować nie tylko trudności z zasypianiem czy utrzymaniem snu w ciągu nocy, a także liczbą przebudzeń, które zakłócają jakość snu oraz wczesnym przebudzaniem się i trudnością z ponownym zaśnięciem. Wiele osób zmagających się z bezsennością doświadcza również objawów takich jak bóle głowy, nadmierne pocenie się, uczucie senności w ciągu dnia oraz zaburzenia koncentracji. W przypadku nieleczonej bezsenności może też dojść do poważniejszych problemów zdrowotnych - nadciśnienia tętniczego, zaburzeń lękowych, a nawet pojawienia się chorób serca.
Poprawa jakości snu to klucz do radzenia sobie z bezsennością. Warto rozpocząć ten proces od wdrożenia zasad higieny snu, takich jak:
Jeśli cierpisz na bezsenność, warto wdrożyć na co dzień techniki relaksacyjne, takie jak ćwiczenia relaksacyjne, medytacja czy słuchanie spokojnej muzyki - mogą one znacząco ułatwić zasypianie i poprawić jakość snu. Dobrym sposobem na redukcję stresu jest regularna aktywność fizyczna. Ćwiczenia fizyczne poprawiają krążenie krwi i produkcję melatoniny, co może skrócić czas zasypiania i zmniejszyć liczbę przebudzeń w ciągu nocy.
Powody zaburzeń snu mogą obejmować również źle dobrany materac. Jeśli materac skrzypi, uciska ciało i powoduje bóle kręgosłupa oraz sztywność mięśni, to znak, że należy zastanowić się nad kupnem nowego. Również niewygodna poduszka, która zamiast łagodzić i wspierać kręgi szyjne, powoduje bóle karku, może być czynnikiem powodującym problemy ze snem. Jeśli nie zapewnimy sobie komfortu nocą, bez którego ani ciało, ani mózg nie odpoczną, bezsenność może stale powracać. Warto postawić na wysokiej jakości materace Koło, np. piankowe, a także na miękkie poduszki puchowe lub poduszki ortopedyczne.
Diagnostyka bezsenności powinna obejmować badanie fizykalne oraz wywiad z pacjentem. W niektórych przypadkach konieczne może być przeprowadzenie dodatkowych badań, takich jak badanie przewodnictwa nerwowego czy rezonans magnetyczny, aby wykluczyć choroby neurologiczne.
Jeżeli "domowe" metody na bezsenność nie pomagają, konieczne może okazać się leczenie farmakologiczne i/lub psychoterapia. Leki nasenne mogą być przepisywane w krótkotrwałym leczeniu bezsenności, jednak ich długotrwałe stosowanie może prowadzić do uzależnienia i innych skutków ubocznych. Warto prócz leków postawić na terapię. Terapia bezsenności poznawczo-behawioralna (CBT) jest jedną z najskuteczniejszych metod leczenia bezsenności przewlekłej, zwłaszcza przy chorowaniu na nerwicę lub depresję, ponieważ pomaga pacjentom zidentyfikować i zmienić negatywne wzorce myślenia lub też zachowania, które mogą powodować problemy ze snem.
